Parametry techniczne oraz rozwiązania i funkcje

Parametry techniczno-użytkowe to jedno z ważniejszych kryteriów wyboru odkurzacza. Zwracajmy uwagę nie tylko na moc, ale też poziom hałasu czy wskaźnik reemisji kurzu. (Fot. Bosch)

Warto wiedzieć, że parametry w dużym stopniu wpływają na skuteczność i komfort odkurzania. W tym rozdziale skupiamy się też na tym, na jakie parametry i dane powinniśmy zwracać uwagę, kupując odkurzacz. Większość z danych odnosi się do kwestii, które nie tylko wpływają na efektywność odkurzania, ale też na jego komfort czy skuteczność filtracji.

• Moc wejściowa – nazywana jest także mocą znamionową i odnosi się do mocy pobieranej przez urządzenie. Jest to moc elektryczna pobierana z sieci lub akumulatora jako iloczyn natężenia prądu (amper) i napięcia (wolt). Oznaczenie i nazwa jednostki to wat [W]. Moc wejściowa jest podawana przez producenta. W istocie ważniejsza jest skuteczność odkurzania, czyli sprawność energetyczna odkurzaczy. Ponieważ odkurzacz jest w każdym domu, w dużej skali oznacza to duże ograniczenie poboru energii i ograniczenie emisji CO2, a dla użytkowników –zmniejszenie kosztów.
• Moc ssania – oznacza moc mechaniczną wciąganego powietrza – podawana jest w airwatach [W]. Pozwala oszacować efektywność odkurzacza (rzeczywistą jego funkcję) przez moc ssania, a nie przez moc pobieraną. Przy zakupie urządzenia należy się kierować wartością tej pierwszej.
• Wskaźnik reemisji kurzu – mierzy się na specjalnych urządzeniach przy maksymalnym przepływie powietrza. Parametr ten jest bardzo ważny zwłaszcza dla alergików czy rodzin z małymi dziećmi. Chodzi tu nie tylko o kurz z nieszczelności lub przepuszczany przez system filtracji, ale także o kurz wzniecany z czyszczonej powierzchni przez wydmuchiwane powietrze.
• Szerokość głowicy czyszczącej – to maksymalna szerokość użyta do pomiarów i obliczeń według rozporządzenia UE. Podaje się ją z dokładnością do 3 miejsc po przecinku. Parametr dotyczy głowicy (ssawki), przy której dokonuje się pomiarów parametrów, natomiast głowice do czyszczenia innych typów powierzchni mogą być wymienne.
• Rodzaj filtrów – rodzaj zastosowanych filtrów oraz całych systemów filtracyjnych w urządzeniu jest szalenie istotny, zwłaszcza gdy w domu są małe dzieci, alergicy lub osoby chorujące na astmę. Jeśli zdecydujemy się na model z gorszej jakości filtrami, spora część zebranych zanieczyszczeń trafi z powrotem do pomieszczenia z powietrzem wylotowym jako rozpylone drobiny, co kompletnie mija się z celem sprzątania i jest bardzo niekorzystne dla naszego zdrowia. 

Odkurzacze z filtrem wodnym często mają dodatkowe funkcje jak możliwość prania dywanów. (Fot. Thomas)

Głośność odkurzacza

Hałas jest wartością logarytmiczną, a w więc o ile algebraiczna różnica między 20 a 40 dB wynosi jedyne „dwadzieścia”, w praktyce emitowany hałas jest w tym wypadku, już fizycznie patrząc, 100 razy większy. Ale uspakajamy: nie oznacza to, że my go usłyszymy jako 100 razy głośniejszy. Jak Państwo widzą, hałas to rzecz wyjątkowo „niepokorna” i trudna do zdefiniowania. Obecnie coraz częściej dochodzi do sytuacji spornych między producentem, sprzedawcą a konsumentem. Znane są ekstremalne przypadki, w których „problem” trafiał do – sądu. Zupełnie niepotrzebnie. Z naszych obserwacji wyłania się bardzo prosta konkluzja: spory te wynikają z całkowitego niezrozumienia problemu i są zupełnie niepotrzebne. W praktyce bowiem każde urządzenie zbadane powtórnie w laboratorium wykaże wartości emisji hałasu idealnie zgodne z podanymi na e tykiecie. Dlaczego? B o jest badane w komorze bezechowej. W życiu odkurzacz czy w ogóle sprzęt AGD pracuje w zupełnie innych warunkach. Zmiana mocy, podłoża, nierównomierne ustawienie czy usytuowanie produktu blisko ścian lub przeszkód może wygenerować „dodatkowe” 10 – 15 dB, a czasem i dużo, dużo więcej!

Wybierając czy polecając odkurzacz, warto trzymać się także jednej, ściśle określonej jednostki. Choć jest ona wyznaczona i jest nią dB(A), zdarza się, że przy odkurzaczu podaje się inne jednostki pomiaru hałasu. Przykładem może być ten „sam” hałas zapisany dwoma różnymi wzorami, a więc: 40 dB re 20 μPa (w odniesieniu do mikropaskali) oraz 50 dB re 1 pW (w odniesieniu do pikowatów). Poziom hałasu jest ten sam, ale liczby już inne i wydaje się, że „lepsze” zdecydowanie jest 40.

Filtracja w odkurzaczach

Producenci odkurzaczy stosują nie jeden, a kilka filtrów. Nawet wytwórcy odkurzaczy z filtrem wodnym (zastępuje worki), wyłapującym i zatapiającym wszystko, często też dokładają jeszcze jeden filtr, by mieć niemal 100 proc. pewności, że nic się z odkurzacza nie wydostanie.

Zbiorniki na wodę różnią się przede wszystkim budową. Standardowo wykonane są z tworzywa sztucznego i mają pojemność ok. 1,2–1,8 l, chociaż można znaleźć też urządzenia mieszczące 5 l wody – oczywiście, wielkość zbiornika przekłada się na wymiary całego urządzenia.

Pomocą w użytkowaniu jest wskaźnik minimalnego i maksymalnego poziomu wody. Im mniej sam odkurzacz i jego zbiornik mają dodatkowych elementów i kantów, tym łatwiej jest utrzymać urządzenie w czystości. Regularny kształt komory, brak ostrych krawędzi i załamań znacznie skracają czas potrzebny do konserwacji filtra. Dlatego też coraz częściej producenci stawiają na przemyślane, modułowe i demontowalne konstrukcje.

Drugi etap filtracji polega na zatrzymaniu tych drobinek, które przedostały się przez zbiornik na wodę. Tutaj stosuje się filtr ochrony silnika, do którego nie może przedostać się kurz czy pył. Pozbawione większych zanieczyszczeń powietrze natrafia na filtr, k tóry ma strukturę gąbki. To na tym etapie zatrzymywane są te pozostałości, które mogłyby doprowadzić do przegrzania silnika. Ostatni etap dotyczy tak naprawdę wydmuchiwanego przez odkurzacz powietrza. Tutaj najczęściej stosuje się dobrej jakości filtry EPA lub HEPA. Im wyższe oznaczenie cyfrowe, np. 14, tym lepiej. Skrót EPA czytamy jako Efficiency Particulate Air, co można przetłumaczyć jako wysokosprawny (wysokowydajny) filtr powietrza. HEPA to z kolei skrót od High Efficiency Particulate Air, a więc „filtr najwyższej sprawności”. Filtry te charakteryzują się bardzo wysokim stopniem filtracji i są w stanie zatrzymać nawet 99,97 proc. zanieczyszczeń. W dobrej klasy odkurzaczach najczęściej stosuje się filtry HEPA 13.

Nad nimi królują standardy ULPA i SULPA, a więc w rozszerzeniu z ang. Ultra Low Penetration Air oraz Super Ultra Low Penetration Air – minimalna skuteczność filtracji wynosi tu odpowiednio 99,999 proc. oraz 99,9999. W tym ostatnim wypadku skuteczność jest niemal perfekcyjna (czwarte miejsce po przecinku!). Filtry te mają już niemal stuprocentową skuteczność w wychwytywaniu nawet najmniejszych drobin. Nie da się tych skrótów tak łatwo „rozszyfrować” i przełożyć na język polski. Tłumaczenie dosłowne może być bardzo mylące, dlatego my proponujemy określenie ich jako „ultra dokładne filtry” lub „superultradokładne filtry”. Filtry o dużej filtracji i przepuszczalności wykonane są zwykle z gęstego włókna szklanego połączonego z syntetyczną żywicą. To ich zwarta struktura sprawia, że zatrzymują cząsteczki o mikroskopijnej wielkości.

Posiadacze zwierząt docenią odkurzacze z filtrem wodnym m.in. za łatwe usuwanie sierści. (Fot. Bosch)

Wymiana filtrów

W związku z tym, że niektóre filtry trzeba wymieniać (może o tym poinformować wskaźnik wymiany, który mają niektóre odkurzacze), a inne także prać w domu, war to wiedzieć, gdzie się znajdują. Jeśli chodzi o miejsce montażu, wyróżnia się dwa filtry: wlotowe i wylotowe. Oba spełniają określone zadania. To, jakie dają rezultaty, zależy m.in. od miejsca, w którym są umieszczone. 

Nie tylko filtr wodny

Myśląc o zakupie odkurzacza z filtrem wodnym, warto przyjrzeć się bliżej modelom wyposażonym w dodatkowe rozwiązanie, czyli worek na zanieczyszczenia. Wtedy dodatkowym elementem budowy odkurzaczy jest tzw. moduł filtracji suchej, czyli specjalny koszyk, w którym umieszcza się worek na kurz. Co ciekawe, część urządzeń została wyposażona w funkcję ograniczenia mocy, jeżeli otwór wlotowy będzie zatkany lub worek zapełniony. Objawia się to pulsacyjnym ograniczeniem mocy silnika i uruchomieniem lampki kontrolnej. Inną opcją jest możliwość odkurzania z użyciem wody i worka papierowego. Podczas takiego odkurzania zanieczyszczenia gromadzą się w worku papierowym. Zastosowana w komorze filtra wkładka filtracyjna zapobiega przenikaniu wody do worka, dzięki czemu można go używać do kilkukrotnego odkurzania.

Najbardziej zaawansowane odkurzacze mają również możliwość zastosowania zamiast filtra wodnego lub worka filtra cyklonowego. Rozwiązanie to stosowane jest w odkurzaczach Thomas z serii DryBox oraz Cycloon Hybrid. Filtr cyklonowy można wykorzystać do szybkiego codziennego odkurzania. Specjalna konstrukcja pojemnika pozwala na oddzielenie dużych zanieczyszczeń od drobnego alergicznego pyłu oraz higieniczne pozbywanie się ich.

Odkurzacze wodne w pigułce

Przykładowe rozwiązania w odkurzaczach z filtrem wodnym

Jak myć podłogę?

Funkcja czyszczenia podłóg twardych pozwala jednocześnie odkurzać oraz myć podłogę, oszczędzamy więc czas, a czyszczenie jest skuteczniejsze. Wymaga jednak zastosowania specjalnej ssawki czyszczącej. Jest ona wyposażona w m.in. w wymienny mop z mikrofibry przyczepiany na rzepy. Przed myciem podłączamy przewód do dźwigni natryskowej, a następnie końcówkę krótkim wężykiem. Gdy wciskamy dźwignię, zwilżamy mop podczas pracy, a zamoczony kurz jest zasysany przez odkurzacz. Dostępne są różne typy mopów, np. do parkietów i paneli oraz do terakoty, gresu czy podłóg kamiennych. Co istotne, w wypadku podłóg drewnianych powierzchnia po takim czyszczeniu jest tylko lekko wilgotna i szybko wysycha. Nie ma więc obaw o zbytnie nasiąknięcie wodą. Roztwór odpowiedniego płynu czyszczącego i wody jest pobierany ze zbiornika na czysta wodę. 

Jak pierze odkurzacz?

Duża część odkurzaczy z filtrem wodnym ma możliwość prania dywanów i tapicerki. Jak się to odbywa? Przede wszystkim odkurzacz jest wyposażony w zbiornik na czystą wodę, który należy napełnić jej roztworem z detergentem. Proporcje dawkowania środka ustala jego producent. Zbiornik filtra wodnego powinien zaś być opróżniony. Producent może również zalecać użycie środka zapobiegającego powstawaniu piany. Do pompy służącej do spryskiwania pod ciśnieniem należy podłączyć przewód natryskowy, przez który będzie płynąć roztwór czyszczący. Najczęściej jest on montowany wzdłuż węża i rury odkurzacza, aż do dźwigni natryskowej. Następnie należy połączyć z systemem wybraną ssawkę, np. do prania dywanów czy tapicerki. W trakcie czyszczenia należy nacisnąć dźwignię, aby spryskać czyszczoną powierzchnię roztworem i przesuwać po niej ssawką w przód i tył. Warto pamiętać o tym, aby wcześniej sprawdzić w niewidocznym miejscu, jak prany materiał reaguje na roztwór środka czyszczącego. W tym celu należy w nim zamoczyć ściereczkę i sprawdzić, czy tkanina jej nie zafarbuje. Po zakończeniu prania elementy systemu należy umyć i osuszyć.

Filtr Aqua Power w Gorenje VCEB01GAWWF

Fot. Gorenje

W wypadku modelu słoweńskiej marki mamy do czynienia ze specjalnym pojemnikiem z tworzywa, do którego leje się wodę. Jest on wyposażony w wygodny uchwyt. Przy filtrowaniu zassanego powietrza do odkurzacza woda zatrzymuje wszystkie zabrudzenia. Powietrze, które wydobywa się z odkurzacza, jednocześnie nawilża pomieszczenia. Jest to także zasługa podwójnej filtracji HEPA, na którą składają się filtr wylotowy oraz drugi filtr na pojemniku. Odkurzacz nie ma funkcji zbierania wody. Zbiornik o obłych kształtach jest łatwy w czyszczeniu.

Fot. Gorenje

Wodna filtracja w Zelmer Jancio ZVC1400WD

W zbiorniku filtra wodnego modelu Jancio ZVC1400WD zatopimy wszelkie nieczystości, kurz, roztocza i inne alergeny. Pojemnik jest łatwy w czyszczeniu oraz opróżnianiu. Filtr wodny wspomaga HEPA 13, a powietrze jest czyste i nawilżone. Sprzęt ma również funkcję zbierania wody, która uławia pozbywanie się rozlanych płynów czy błota. 

Fot. Zelmer

Filtr wodny Thomas Aqua-FreshAir-Box

Fot. Thomas

To rozwiązanie opracowane przez firmę Thomas i stosowane w odkurzaczach z linii: DryBox, Cycloon Hybrid, Aqua+, Twin, Vestfalia, Perfect Air. Zasysane przez odkurzacz zanieczyszczenia: pył, kurz i roztocza są natryskiwane wodą przez system dysz (Wet Jet System). Dlatego z łatwością topią się w wodzie i opadają na dno pojemnika filtra.

Odkurzacze spełniają najsurowsze normy i mają najlepszy na rynku w tym segmencie stopień filtracji, jak i same filtry. Zapachy, kurz oraz inne zabrudzenia są skutecznie zatrzymywane w wodzie, a powietrze przechodzi przez system specjalnych filtrów. Dlatego jest lekko nawilżone i świeże. Wodę ze zgromadzonymi w niej zanieczyszczeniami można następnie po prostu wylać do kanalizacji, a pojemnik wystarczy przepłukać i osuszyć. W odkurzaczach Twin, Vestfalia, Aqua+ oraz Perfect Air do szybkiego sprzątania można tak że wykorzystać worek na kurz. Modele Thomas DryBox oraz Cycloon Hybrid mogą pracować także z filtrem cyklonowym easyBox. Separuje on duże zanieczyszczenia od drobnego pyłu, który jest częstą przyczyną alergii. Duże zanieczyszczenia można usuwać na bieżąco, a drobne w dłuższych odstępach czasu. Wystarczy je wtedy zalać wodą, aby nie wydostały się z pojemnika, i wylać do kanalizacji. 

Fot. Thomas

Filtracja wodna w odkurzaczach Kärcher DS 6

Fot. Karcher (x3)

Są tu stosowane zbiorniki o regularnym kształcie, łatwe w napełnianiu i czyszczeniu. Wyjmowany pojemnik można w kilka chwil umyć pod kranem. Wielostopniowy system filtracji sprawia, że powietrze wylotowe jest znacznie czystsze od powietrza w odkurzanym pomieszczeniu. Gwarantuje on, że:

• powietrze wylotowe jest oczyszczone nawet z mikroskopijnych cząstek brudu w 99,99 proc.;
• największe cząstki zanieczyszczeń zostają uwięzione w kąpieli wodnej;
• zmywalny filtr pośredni wyłapuje unoszące się nad wodą cząsteczki kurzu;
• mikrofiltr HEPA 13 zatrzymuje roztocza i ich wydzieliny, pyłki, zarodniki grzybów i inne cząsteczki o wielkości powyżej 0,3 μm. 

Odkurzacze wodne MPM Bora i Aquarian

Firma MPM proponuje odkurzacze z przezroczystym pojemnikiem na wodę w formie kubełka, którego uchwyt pozwala łatwo go wyjąć, żeby go napełnić wodą lub ją wylać. Świetnie się prezentuje, a sam zbiornik sugestywnie oddaje wagę problemu, jakim jest regularne czyszczenie i odkurzanie. Doskonale widać to po każdym cyklu sprzątania. Wyposażony w podciśnieniowe zamknięcie pojemnik na wodę z filtrem wodnym mieści 1,2 l w modelach Bora oraz 2 l w MPM Aquarian. Oprócz tego w odkurzaczach jest także filtr HEPA 13, nadający się do prania. 

Filtracja w odkurzaczach Bosch AquaWash&Clean

W odkurzaczach marki Bosch z serii AquaWash&Clean zastosowano duży zbiornik na zanieczyszczenia o pojemności 5 l. Dzięki niemu nie ma potrzeby wykonywania przerw podczas dłuższego sprzątania na mokro. Marka Bosch ma w ofercie modele z filtrem wodnym, które nie tylko usuwają suche zanieczyszczenia, ale także zbierają wodę i piorą, np. dywany i tapicerkę. Ich znakiem rozpoznawczym są dwa moduły filtracji: moduł filtracji suchej z workiem oraz moduł filtra wodnego. To właśnie dzięki nim można odkurzać z użyciem filtra wodnego lub klasycznego worka na kurz. Dodatkowy pojemnik na wodę z detergentem, umieszczony w tylnej części korpusu, umożliwia pranie za pomocą specjalnie do tego przystosowanych środków czyszczących. Odkurzacz ma zaawansowany system filtracji, a powietrze po odkurzaniu z filtrem wodnym jest świeże i lekko nawilżone.

Fot. Bosch