Zdrowe i szybkie gotowanie pełne smaku

W życiu i gotowaniu nie ma czasu do stracenia, dlatego wymyślono szybkowar. To niewielkie urządzenie może wprowadzić prawdziwą rewolucję w kuchni. Jak sama nazwa wskazuje, przygotujemy w nim potrawy bardzo szybko, a oprócz tego będą również smaczne.

Jak działa szybkowar? Otóż jest to nic innego jak garnek do gotowania pod ciśnieniem. Na rynku znajdziemy modele nieelektryczne, przeznaczone do gotowania na płytach grzewczych, np. gazowych czy indukcyjnych, oraz elektryczne, które pod względem możliwości mogą konkurować nawet z multicookerami. To, które urządzenie lepiej wybrać, zależy tak naprawdę od naszych wymagań i upodobań. Z pewnością zaletami modeli elektrycznych są funkcjonalne programy automatyczne, niewielkie rozmiary i możliwość użycia wszędzie tam, gdzie mamy po prostu dostęp do prądu. Z kolei modele nieelektryczne są lekkie, zastąpią też zwykły garnek i nie będą zajmować kuchennego blatu. Przygotowane w szybkowarze produkty są niezwykle aromatyczne, ponieważ cały czas „duszą się we własnym sosie”, a zwiększone ciśnienie sprawia, że smaki jeszcze lepiej się przenikają.

Crock-Pot CSC051X; Camry CR 6409

Jak działa szybkowar?

W szybkowarze potrawy gotowane są zdrowo, a do tego znacznie szybciej za sprawą zwiększonego ciśnienia. To ono odpowiada za szybsze podwyższenie temperatury i krążenie ciepła, a to z kolei wpływa na zwiększenie szybkości gotowania. Jaki z tego wniosek? Ano taki, że zdrową potrawę z zachowaniem wszystkich wartości odżywczych można przyrządzić szybko (jak sama nazwa urządzenia wskazuje). Szybkowary są poręczne i praktyczne, choć mogą być niekiedy ciężkie (ich pogrubione dno i solidna obudowa to atuty!). Najczęściej wykonane są ze stali nierdzewnej lub aluminium. W tym ostatnim wypadku są nieco lżejsze.

Elektroniczny panel sterowania z programami automatycznymi znacznie ułatwia korzystanie z szybkowaru elektrycznego. (Fot. Crock-Pot)

Szybkowar tradycyjny

Każdy szybkowar zbudowany jest z garnka i pokrywy oraz specjalnej uszczelki. Jeżeli ciśnienie w garnku przekroczy daną wartość, zawór bezpieczeństwa wypuszcza nadmiar pary, aby nie doszło do rozsadzenia garnka. Oprócz tego wyposażony jest w regulator ciśnienia oraz okienko bezpieczeństwa, dzięki któremu możemy odprowadzić nadmiar pary. Na pokrywie może znajdować się także suwak z ikonami. Przy jego pomocy dopasujemy parametry pracy do przygotowywanych potraw. Po zakończeniu gotowania szybkowaru nie możemy otworzyć, dopóki ciśnienie nie spadnie do bezpiecznej wartości – można je obniżyć, korzystając ze wspominanych zaworów. W zestawie z szybkowarem tradycyjnym mogą znajdować się dodatkowe akcesoria, np. wkład do gotowania na parze oraz prosty timer, który odmierzy określony czas. Timer nie działa automatycznie, więc nie przerwie procesu gotowania, ale może mieć funkcje samoczynnej aktywacji odliczania po osiągnięciu wymaganej temperatury. Dzięki temu będziemy dokładnie wiedzieli, kiedy zakończy się proces gotowania. W zależności od rodzaju potrawy, którą chcemy ugotować, trwa to kilka, kilkanaście, do kilkudziesięciu minut. Choć szybkowary tradycyjne są z pozoru prostymi urządzeniami, to mogą mieć kilka przydatnych funkcji, które ułatwią korzystanie z nich.

Wybierając szybkowar nieelektryczny, powinniśmy zwrócić uwagę przede wszystkim na to, aby był solidnie wykonany i działał na płycie indukcyjnej, jeśli taką posiadamy. Znaczenie ma także pojemność. Tę dobieramy do swoich potrzeb, najmniejsze modele mają objętość ok. 3,5, a te największe nawet 15 l. Można także zwrócić uwagę na to, czy urządzenie może być myte w zmywarce.

Smile MGS-08; Smile MGS-09; Smile MGS-06

Szybkowary elektryczne

Modele elektryczne różnią się między sobą trybami gotowania, co jest związane z temperaturą, systemami zabezpieczeń oraz funkcjami, takimi jak na przykład automatyczne wyłączenie. Można je polecić użytkownikom, którzy nie potrzebują bardzo dużej pojemności i preferują samodzielne urządzenia. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby szybkowar elektryczny spakować i zabrać np. na wyjazd na działkę. Ich pojemność to zazwyczaj ok. 5 – 6 l. Główna zaleta szybkowaru elektrycznego to, oczywiście, bardziej rozbudowane sterowanie, a więc i większa automatyzacja pracy. Nie musimy kontrolować całego procesu gotowania, można go dobrać do potrawy, zaprogramować i po określonym czasie danie będzie gotowe do podania. Szybkowar elektryczny jest wyposażony w elektroniczny panel sterowania, bardzo często z czytelną ikonografią. Zazwyczaj przyciski są dotykowe, a na cyfrowym wyświetlaczu można ustawić np. długość programu pracy. Urządzenie może mieć kilkanaście różnych trybów automatycznych, np. do pieczenia ciast, przygotowywania owoców morza, zupy, dżemów, gulaszu, jogurtu, pieczenia czy gotowania na parze. Każdy z trybów ma domyślny czas trwania, który można ewentualnie skrócić lub wydłużyć. Gdy czas dobiegnie końca, urządzenie automatycznie się wyłączy lub przejdzie w tryb podtrzymywania temperatury. Oprócz tego dostępne są tryby manualne, pozwalające na gotowanie z wysokim ciśnieniem lub bez niego. Czas pracy czy temperaturę gotowania ustawiamy w nim samodzielnie. Przydaje się to, gdy chcemy, aby potrawy był gotowe na określony czas. Po zakończeniu gotowania, podobnie jak w tradycyjnym szybkowarze, należy otworzyć regulator ciśnienia, który da ujście gorącej parze znajdującej się w urządzeniu. Sprzęt również nagrzewa się, dlatego w trakcie pracy nie należy dotykać jego obudowy. Zaletą programatora jest także możliwość użycia funkcji opóźnionego startu. W zależności od modelu szybkowaru niektóre jego elementy można myć w zmywarce.

Naczynie szybkowaru można wyjąć, np. w celu podania potrawy lub łatwiejszego umycia. (Fot. Gerlach)

Zalety gotowania w szybkowarze

Przygotowywanie potraw w szybkowarze ma wiele zalet. Przede wszystkim samo gotowanie trwa krócej, więc oszczędzamy czas. Co jednak ważne, dotyczy to także zużycia energii elektrycznej. Moc szybkowaru to nawet 1000 W, jednak krótki czas pracy sprawia, że nie obciąży on znacznie domowego budżetu. Kolejne zalety dotyczą, oczywiście, smaku przygotowywanych posiłków, które są bardzo esencjonalne. Oprócz tego zawierają więcej witamin oraz substancji odżywczych, które podczas tradycyjnego gotowania zostałyby utracone wraz z parą. Dodatkowo dzięki temu podczas procesu gotowania w pomieszczeniu nie wydzielają się również nieprzyjemne zapachy, bowiem wszystkie składniki są szczelnie zamknięte w szybkowarze.