Higiena jamy ustnej

Wizyty u dentysty nie należą do przyjemnych, chyba że mamy zdrowe zęby. Aby takie były należy o nie dbać. W utrzymaniu higieny jamy ustnej pomogą szczoteczki elektryczne i irygatory.

Odpowiednie szczotkowanie pozwala usunąć bakterie, kamień oraz resztki pokarmów, które doprowadzają m.in. do powstawania próchnicy i nieprzyjemnego zapachu. Dlatego też tak ważne jest używanie szczoteczki elektrycznej, która będzie miała właściwe włosie i funkcje ułatwiające dbanie o stan zębów. Z kolei irygator doskonale uzupełni szczoteczkę i wyczyści silnym strumieniem wody ciasne przestrzenie między zębami.

Rodzaje szczoteczek elektrycznych

Do wyboru są dwa typy urządzeń: klasyczne i soniczne. Pierwsza grupa obejmuje wszystkie te modele, które mają główkę wykonującą jedynie ruch obrotowy – początkowo tylko w jedną stronę, z czasem dołączono ruch w przeciwną stronę – główka wykonywała ruch oscylacyjny, czyli w jedną i drugą stronę naprzemiennie. Efektywność poprawiło zastosowanie w części modeli ruchu pulsacyjnego, podczas którego w ciągu minuty szczotkowania główka wykonuje nawet 40 tys. ruchów przód-tył. Takie szczoteczki noszą popularną nazwę modeli 3D. Główki tych modeli wyposażone są w czujnik dotyku, który automatycznie reguluje siłę ruchu pulsacyjnego. Druga grupa to modele soniczne, które powodują powstawanie specjalnych drgań. Urządzenia te wyposażone są w emiter fal dźwiękowych. Fale dźwiękowe rozchodzą się w płynie, dzięki czemu powstają chmury bąbelków, docierające do miejsc niedostępnych dla szczoteczki manualnej.

4Swiss ST212 Sensitive Care Golden Edition; Oromed Oro Dent Pro; CONCEPT ZK4000 Perfect Smile

Rodzaj włosia ma znaczenie

Dostosowanie rodzaju włosia do stanu zębów i dziąseł to podstawa prawidłowego szczotkowania, zwłaszcza szczoteczką elektryczną. Wyróżnia się włosie bardzo miękkie, miękkie, średnie i twarde. Bardzo miękkie włosie (średnica 0,08 – 0,0012 mm) stosuje się w wypadku implantów. Dla dzieci wskazane są najczęściej modele z włosiem miękkim (średnica 0,18 – 0,20 mm). Zaleca się je także w wypadku nadwrażliwości i chorób dziąseł. Najpopularniejsze są szczoteczki z włosiem o średniej twardości (średnica 0,20 – 0,25 mm), które zaleca się osobom dorosłym bez problemów z uzębieniem, ale także bez nawyków takich jak picie dużych ilości kawy, palenie oraz innych mogących narzucać szczególną troskę o stan uzębienia. Szczoteczki z włosiem twardym (średnica 0,25 – 0,30 mm) przeznaczone są do stosowania w szczególnych przypadkach.

Do utrzymania skutecznego działania szczoteczki niezbędna jest regularna wymiana końcówek Oromed Oro Dent Pro myjących.  (Fot. 4Swiss)

Końcówki i ich zadania

Szczoteczki elektryczne różnią się końcówką roboczą, czyli główką czyszczącą i włosiem. Podobnie jak w wypadku szczoteczek manualnych końcówkę trzeba systematycznie wymieniać co 2 – 3 miesiące, tak by utrzymać odpowiednią ścieralność włosia. Dla zapominalskich zaczęto stosować specjalne barwniki – kolor włosia ma za zadanie informować użytkownika o stopniu jego starcia lub o specyfice danej końcówki, np. głowicy polerującej czy wybielającej itp. Wraz ze stosowaniem odpowiednich programów pracy w szczoteczce pozwala to na uzyskanie lepszych efektów szczotkowania.

Na rodzaj końcówki szczególną uwagę powinny zwracać osoby mające wrażliwe zęby, problemy z dziąsłami, noszące aparat ortodontyczny lub po prostu dzieci. Te ostatnie powinny mieć szczoteczki z miękkim włosiem oraz z odpowiednią wielkością główki, ważna jest także długość całej końcówki. Specjalne wymogi mają aparaty ortodontyczne, które wymagają zastosowania końcówek ze specjalnym ułożeniem włosia. Ich zadanie polega na dotarciu do trudno dostępnych miejsc i skutecznym usunięciu pozostałości jedzenia z zamków i drutów, tak by przy tym nie naruszyć konstrukcji aparatu. Końcówki ortodontyczne często nie przypominają wyglądem zwykłych szczoteczek. Może to być np. jeden wąski sztyft wyposażony w miękkie włosie, łatwo wnikający w niewielkie przestrzenie i czyszczący mostki, korony czy implanty. Ponieważ prawidłowa higiena jamy ustnej polega nie tylko na szczotkowaniu zębów, na rynku są także końcówki do czyszczenia języka.

CONCEPT ZK4020 Perfect Smile; TrueLife SonicBrush UV

Tryby pracy

W zależności od stopnia zaawansowania urządzenia mówimy o jednym lub kilku trybach pracy. Standardowe modele mają jedną prędkość, te z wyższej półki wyposażone są w kilka opcji, pozwalających dostosować pracę szczoteczki do indywidualnych preferencji. W zależności od producenta może to być np. tryb czyszczenia, czyszczenia delikatnego, polerowania, masażu czy wybielania itp. Tryby te umożliwiają mycie właściwe lub np. błyskawiczne poprawki. Część urządzeń ma tzw. timer, czyli zegar, pilnujący, żeby użytkownik czyścił zęby odpowiednio długo. Na ogół po upływie 2 min uruchamia się sygnał dźwiękowy. Zegar odmierza także czas na szczotkowanie poszczególnych partii uzębienia, np. po 30 sekundach dźwięk informuje użytkownika, że może przejść do kolejnej partii uzębienia, co zapewnia równomierne czyszczenie wszystkich zębów. W szczoteczkach dla dzieci spotkać można funkcję odmierzania i stopniowego wydłużania czasu mycia zębów.

Irygator skutecznie czyści przestrzenie międzyzębowe z bakterii, resztek jedzenia i kamienia. (Fot. Concept)

Zasilanie szczoteczek

W szczoteczkach elektrycznych stosuje się akumulatory NiMH lub Li-Ion w bardziej zaawansowanych modelach. Te drugie odznaczają się większą wydajnością, trwałością i dłuższym czasem pracy. Większość urządzeń na zasilaniu bateryjnym pracuje przynajmniej 2 tygodnie, a niektóre nawet miesiąc. Najpopularniejsze są ładowarki indukcyjne. Coraz częściej ładowarka zamiast wtyku do gniazdka sieciowego jest wyposażona w złącze USB. Funkcję ładowarki może także spełniać etui podróżne, które można podłączyć do komputera przez złącze USB lub skorzystać z gniazdka elektrycznego. Aby utrzymać pełnię mocy szczoteczki, dobrze jest przechowywać ją na bazie ładującej. Jest to jednak nic innego jak codzienne doładowywanie, w wypadku którego trudno mówić o jednorazowym ładowaniu. Wiele szczoteczek wyposażonych jest we wskaźnik poziomu naładowania.

Adler AD 2175; Eldom SD100B Sonica

Irygator do zębów

Oprócz szczoteczki do zębów o higienę jamy ustnej możemy zadbać irygatorem. Szczególnie polecamy je osobom noszącym aparat ortodontyczny. Urządzenie służy do czyszczenia przestrzeni międzyzębowych przy pomocy wąskiego strumienia wody pod ciśnieniem. Zastosowanie irygatora przynosi kilka korzyści. Przede wszystkim pozwala on poprawić stan dziąseł, pomaga np. w leczeniu paradontozy. Oprócz tego skutecznie zwalcza kamień nazębny, wypłukując go spomiędzy zębów. Tym samym wolniej się on odkłada. Dodatkowo urządzenie usuwa bakterie, a więc zapobiega rozwojowi próchnicy i powoduje, że oddech jest świeższy. Irygator idealnie zastąpi np. nić dentystyczną u osób z ciasno stłoczonymi zębami. W zestawie z urządzeniem znajdują się wymienne końcówki, np. standardowa do irygacji, ortodontyczna, do czyszczenia języka, periodontyczna, a nawet do udrażniania nosa. Podczas pracy możemy kontrolować ciśnienie strumienia wody i dopasować je do stanu uzębienia.

Wybierając sprzęt, powinniśmy zwrócić uwagę na czas pracy oraz pojemność zbiornika na wodę. Do czyszczenia irygatorem producenci zalecają stosowanie zwykłej, letniej wody z kranu.