Grillowanie w ogrodzie i bez dymu

Rosnąca popularność grilli ogrodowych wynika z ich zalet. Są łatwe w obsłudze oraz ekologiczne. Brak dymu, charakterystycznego dla grilli węglowych, sprawia, że jedzenie jest zdrowsze, a samo grillowanie mniej uciążliwe, np. dla sąsiadów.

Grille gazowe zdominowały rynek w Stanach Zjednoczonych, a obecnie zdobywają popularność także w naszym kraju. Łączą w sobie zalety urządzeń elektrycznych i węglowych. Uruchamiają się łatwo, nie wymagają podłączenia do sieci elektrycznej, nie emitują dymu, łatwo jest je wyczyścić. Nie trzeba także stosować rozpałek, które zawierają wiele szkodliwych substancji chemicznych. Jak sama nazwa wskazuje, paliwem jest gaz. Zasilane są płynnym propanem lub – częściej w naszym kraju – propanem-butanem.

Rodzaje grilli gazowych

Grille sprzedawane w Polsce przystosowane są do ciśnienia i kształtu standardowych butli 11-kilogramowych, stosowanych także do zasilania kuchenek domowych. Dostępne są także modele stacjonarne, które można na stałe podłączyć do gazu ziemnego, podobnie jak domową płytę czy kuchnię. Zużycie gazu różni się w zależności od wielkości powierzchni grzewczej, ale w najpopularniejszej klasie urządzeń uśrednione zużycie nie przekracza zazwyczaj około 500 g na godzinę pracy. W rzeczywistości zużycie paliwa jest mniejsze, gdyż nie wykorzystuje się cały czas mocy maksymalnej. Dostępne na rynku modele na gaz mogą mieć formę prostych opiekaczy z pojedynczym rusztem, jak również zaawansowanych stacji roboczych, wykorzystujących kilka stref grillowania i komory wędzarnicze. Palenisko w mniej zaawansowanych modelach ukryte jest zwykle pod specjalnymi rynienkami z blach. Zapobiega to spływaniu tłuszczu do palnika.

Odmianą grilli gazowych, szczególnie popularną zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych, są modele wykorzystujące do pośredniego ogrzewania potraw kamienie z lawy wulkanicznej. Umożliwia to równomierne rozprowadzanie ciepła na całą powierzchnię rusztu. Kamienie pochłaniają tłuszcz, przez co smażone potrawy są mniej narażone na przypalanie. Nie są one jednak przeznaczone do każdego rodzaju grilli gazowych. Nie należy ich stosować w modelach, które do rozproszenia ciepła wykorzystują specjalne deflektory. Kamienie podlegają wymianie z częstotliwością około raz na rok.

Użytkowanie grilla gazowego

Zarówno w porównaniu do modeli elektrycznych, jak i węglowych grille gazowe są znacznie większe. Nawet mniejszy model dwupalnikowy może mieć masę ok. 20 kg. Dodajmy do tego jeszcze butlę z gazem i okazuje się, że jest to nawet 30 kg, nie mówiąc o większych modelach. Dlatego stanowisko do grillowania warto przygotować zawczasu, ponieważ nawet mimo wyposażenia w koła transportowe grill gazowy jest raczej mało mobilny.

Oczywiście, im większy grill, tym większą powierzchnię grzewczą oferuje. Najmniejsze modele to przenośne grille jednopalnikowe, idealne np. na biwak czy wypad pod namiot, zasilane kompaktowymi kartuszami gazowymi, podobnymi do tych stosowanych w kuchenkach turystycznych. Wybierając model stacjonarny, warto zdecydować się na przynajmniej dwupalnikowy. Oferuje on już całkiem dużą powierzchnię grillowania. Co do największych grilli to ogranicza nas jedynie fantazja producentów oraz ilość dodatków. Modele czteropalnikowe sprawdzą się przy dużych imprezach rodzinnych, gdy trzeba przygotować naprawdę wiele potraw. W niektórych grillach tradycyjne ruszty można wymienić na np. płyty żeliwne. Dzięki temu może on być użytkowany jako grill plancha, który sprawdzi się, np. podczas przygotowywania ryb lub owoców morza.

Grill gazowy jest wyposażony w pokrętła podobne do tych stosowanych w domowych kuchniach i płytach. Dzięki zapalarkom nie trzeba stosować żadnych dodatkowych akcesoriów, np. zapalniczki. Kontrola płomienia jest bardzo łatwa, ponieważ możemy go płynnie regulować, a to pozwala na szybkie dostosowanie temperatury do przyrządzanych potraw i etapu grillowania.

Grill może być wyposażony w dodatkowy palnik gazowy, na którym można np. podtrzymać Lund 99645 temperaturę potraw. (Fot. Ravanson)

Wyposażenie grilla

Zazwyczaj grill gazowy jest wyposażony w takie dodatki jak podstawki po obu stronach. Można na nich postawić np. talerze z gotowym jedzeniem lub tym, które dopiero trafi na ruszt. Bardzo często pod jedną z podstawek ukryty jest dodatkowy palnik gazowy, podobny do tego w kuchenkach. Jest przydatny np. do podtrzymywania temperatury gotowych potraw, oprócz tego możemy z niego korzystać jak ze zwykłego palnika, np. gotując coś lub podsmażając dania na patelni. To znacznie zwiększą spektrum przygotowywanych potraw i zamiast ze zwykłym prostym grillem mamy do czynienia niemal z prawdziwą ogrodową kuchnią.

Większość grilli gazowych jest również wyposażona w duża metalową pokrywę nad rusztami. Gdy urządzenie nie jest użytkowane, pełni ona funkcję ochronną dla rusztu. W trakcie grillowania ułatwia zaś utrzymanie odpowiedniej temperatury we wnętrzu, a więc i przyspiesza przygotowywanie potraw. Dodatkowo pokrywa zazwyczaj jest wyposażona w termometr, więc dzięki niemu będziemy wiedzieli, czy urządzenie jest już odpowiednio nagrzane, aby można było rozpocząć grillowanie. Oczywiście, pokrywę w trakcie grillowania możemy także podnieść. Niektóre modele wyposażone są w dodatkowy ruszt, umieszczony na większej wysokości. Możemy na nim odkładać gotowe potrawy lub przygotowywać te, które nie lubą bliskiego sąsiedztwa płomienia, np. warzywa.